Een van de vele maatregelen tegen klimaatverandering is het behoud en het bevorderen van koolstofopslag in de bodem. Landbouwgronden spelen hierbij een belangrijke rol: onderzoek toont aan dat grasland een even groot potentieel heeft om koolstof op te slaan in de bodem als bos. Het is dus van groot belang om dit stukje van de klimaatpuzzel aan te grijpen.

Ondanks de zondvloed aan wetenschappelijke publicaties rond de potenties van graslanden voor opslag van bodemkoolstof, zie je er in de Kempen nog weinig van toegepast op het terrein. Hier zijn meerdere redenen voor:

• Het wereldwijde landbouwonderzoek richt zich traditioneel op de processen, kansen en bedreigingen voor de meer vruchtbare, lemige bodems. Zandbodems zoals die van de Kempen reageren echter vaak heel anders, maar blijven in het huidige onderzoek onderbelicht. Nochtans zijn er nieuwe technieken beschikbaar die veranderingen in de bodem snel kunnen detecteren, en zo de impact van bepaalde maatregelen in kaart kunnen brengen, maar deze zijn dus nog onvoldoende getest in zandige context.
   
• De kansen van graslanden in het klimaatverhaal zijn nog te weinig bekend bij zowel landbouwers, burgers als sommige beleidsmakers. Door gebrek aan lokaal onderzoek is er geen duidelijke weergave van de impact van mogelijke beheermaatregelen. Deze informatie is echter nodig om landbouwers en andere terreinbeheerders te motiveren én om doelstellingen duidelijk te vertalen naar concrete acties mét de nodige steun.
   

Samenwerking

Met het project 'De Klimaathoeders van de Kempen' willen we samen met KU Leuven Campus Geel, Thomas More Kempen, Hooibeekhoeve, Boerenbond, Het Bolhuis, VLM Regio Oost en het Departement Landbouw en Visserij, de klimaatkansen voor graslanden vertalen naar de Kempen en deze kennis vervolgens bekend maken bij de landbouwsector, natuursector, studenten, het beleid en de toeristische sector. We willen landbouwers en andere beheerders bewust maken van de mogelijkheden tot koolstofopslag in de bodem en bijbehorende voordelen voor landbouw en natuur. We willen ze bovendien een stem geven in het klimaatverhaal en toegang geven tot extra voordelen uit klimaatinitiatieven.

In samenwerking met 4 lokale landbouwers zullen we de komende periode metingen uitvoeren op verschillende soorten graslanden. Ook op de proefpercelen van de Hooibeekhoeve worden analyses uitgevoerd. Met behulp van een trace gas analysetoestel volgen we de processen in de bodem op en brengen we daarbij de impact in kaart van het maai- en graasbeheer, de bemesting en de verschillende zaadmengsels.

Met dit project willen we lokaal kennis opbouwen en delen, en de duurzame rol van veehoeders binnen het Kempens landschap terug zichtbaar voor de samenleving.